| ឯកសារប្រកាសគយ អាស៊ាន (ACDD) | ឯកសារប្រកាសគយអាស៊ាន (ACDD) គឺជាទម្រង់ឯកសារដែលត្រូវបានប្រើដោយប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន សម្រាប់ធ្វើការប្រកាសជូនទៅដល់អង្គការគយសម្រាប់ការបោសសំអាតទំនិញ។ |
| កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន (AFTA) | កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន (AFTA) គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងប្លុកពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសជាសមាជិកសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលគាំទ្រដល់ការផលិតក្នុងស្រុកនៅបណ្តាប្រទេសអាស៊ានទាំងអស់។ |
| ការបែងចែកពន្ធដែលស្របគ្នារបស់អាស៊ាន (AHTN) | ការបែងចែកពន្ធដែលស្របគ្នារបស់អាស៊ាន (AHTN) សំដៅលើការចាត់ថ្នាក់នៃទំនិញ ដោយប្រើកត្តាកំណត់មួយចំនួននៃការអធិប្បាយ។ ឧទាហរណ៍៖ ការប្រើប្រាស់ , មុខងារឬ ការវាស់វែង។ វាបានក្លាយទៅជាការបែងចែកពន្ធគយ (ឬខ្សែបន្ទាត់ពន្ធ) នៅពេលដែលអត្រាពន្ធត្រូវ បានភ្ជាប់ទៅ នឹងចំណាត់ថ្នាក់នៃទំនិញ។ នៅក្នុងការជួញដូរអន្តរជាតិ សុខដុមនីយកម្ម និង ការសម្រិតសម្រាំងនៃ ការបែង ចែកពន្ធនាំចូល មានសារៈសំខាន់ក្នុងការជួយដំណើរការ នៃការធ្វើឱ្យផលិតផលមានគុណភាព ប្រហាក់ប្រហែល គ្នាបាន។ នេះគឺជាការពិត ជាពិសេសនៅក្នុងតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន ដែលជាកន្លែងដែល ផ្តល់សម្បទាន CEPT ដែលទំនិញត្រូវបានព្រមព្រៀង ផ្អែកទៅលើមូលដ្ឋាន ទៅវិញទៅមក។ |
| សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (ASEAN) | សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) គឺជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលមួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧ ក្នុងទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខក្នុងតំបន់។ អាស៊ានបច្ចុប្បន្ន មានសមាជិកចំនួន ១០ រួមមាន៖ ប្រុយណេ កម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ឡាវ ម៉ាឡេស៊ី មីយ៉ាន់ម៉ា ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី ថៃ និងវៀតណាម។ |
| ប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្មទិន្នន័យគយ (ASYCUDA) | ប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្មទិន្នន័យគយ ឬអាស៊ីគូដា (ASYCUDA) គឺជាប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្មក្នុងកុំព្យូទ័រ ដែលប្រើប្រាស់សម្រាប់បំពេញបែបបទបញ្ចេញទំនិញពីគយ (នាំចេញ-នាំចូល) ដែលបានបង្កើតឡើងដោយ UNCTAD។ ប្រភពដើម៖ GDCE |
| កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទំនិញអាស៊ាន (ATIGA) | ការផ្តួចផ្តើមពាណិជ្ជកម្មសេរី នៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ត្រូវបានដឹកនាំដោយការអនុវត្តនៃ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម ទំនិញអាស៊ាន ( ATIGA ) និង កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីគយ។ កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះត្រូវបានគាំទ្រដោយ ក្រុមការ ងារតាមផ្នែកជាច្រើន ដើម្បីរៀបចំផែនការ និងអនុវត្តវិធានការពាណិជ្ជកម្មសេរី ដែលគោរពទៅតាមបទប្បញ្ញត្តិ និងតំរូវការរបស់ ATIGA និងកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីគយ។ |
| និហិតដ្ឋានជាតិព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងពាណិជ្ជកម្មអាស៊ាន (ATR) | ក្នុងនាមជារដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន ព្រៈរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍និហិតដ្ឋានជាតិព័ត៌មាន ពាក់ព័ន្ធនឹងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា (NTR) ដែលនឹងរួមបញ្ចូលក្នុងនិហិតដ្ឋានជាតិព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងពាណិជ្ជកម្ម អាស៊ាន នាពេលខាងមុខ។ |
| គម្រោងអនុគ្រោះពន្ធគយរួម (CEPT) | ខុសពី EU AFTAមិនអនុវត្តតារាងតំលៃពន្ធខាងក្រៅ រួមលើទំនិញនាំចូលនោះទេ។ សមាជិកអាស៊ាននីមួយៗ អាចដាក់ពន្ធនាំចូលទៅលើទំនិញ ដែលនាំចូលពីប្រទេសក្រៅអាស៊ាន ដោយផ្អែកទៅលើតារាងកាលវិភាគជាតិ។ ក៍ប៉ុន្តែ សម្រាប់ទំនិញដែលមានដើមកំណើតនៅក្នុងអាស៊ាន សមាជិកអាស៊ានអាចដាក់ស្នើអត្រាពន្ធ ០-៥% (សម្រាប់សមាជិកអាស៊ានចុងក្រោយមានដូចជា ប្រទេសកម្ពុជា ប្រទេសឡាវ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងប្រទេសវៀត ណាម ដែលត្រូវបានស្គាល់ថាជា ប្រទេសCMLV ហើយត្រូវទទួលបានពេលវេលាបន្ថែមសម្រាប់ ធ្វើការអនុវត្តន៍ ការកាត់បន្ថយអត្រាពន្ធ)។ ការអនុវត្តន៍បែបនេះ ត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជា គម្រោងអនុគ្រោះ ពន្ធគយរួម (CEPT)។ សព្វថ្ងៃ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានជំនួសដោយកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទំនិញអាស៊ាន (ATIGA) ជំនួសវិញ។ |
| កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី (FTA) | កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី គឺជាសន្ធិសញ្ញារវាងប្រទេសពីរឬច្រើន ដើម្បីបង្កើតជាតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីមួយ ដែលពាណិជ្ជកម្មទំនិញ និងពាណិជ្ជកម្មសេវាកម្មត្រូវបានលើកម្អស់តាមរយៈការលុបបំបាត់របាំងពាណិជ្ជកម្ម ការកាត់បន្ថយនិង/ឬលុបបំបាត់ពន្ធគយ និងការវិនិយោគ ជាដើម។ |
| កិច្ចព្រមព្រៀងទូទៅស្ដីពីពន្ធគយ និងពាណិជ្ជកម្ម (GATT) | កិច្ចព្រមព្រៀងទូទៅស្តីពន្ធគយ និងពាណិជ្ជកម្ម (GATT) គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងពហុភាគីពាក់ព័ន្ធនឹងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយពន្ធគយ និងរបាំងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗ។ |
| កម្មវិធីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះទូទៅ (GSP) | ប្រព័ន្ធទូទៅស្ដីពីការបន្ធូរពន្ធគឺជាការរៀបចំស្ដង់ដារដែលផ្ដល់ឲ្យនូវការកាត់បន្ថយពន្ធយ៉ាងច្រើនចំពោះប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ជាទូទៅឃ្លានេះមានន័យថា ជាការដកចេញនូវពន្ធមួយផ្នែកឬទាំងអស់ទៅលើចំណែកពីរភាគបីនៃ ប្រភេទផលិតផលទាំងអស់។ |
| ប្រព័ន្ធបរិយាយ និងលេខកូដសុខដុម (HS) | ប្រព័ន្ធបរិយាយ និងលេខកូដសុខដុម គឺជានាមវលីរបស់ផលិតផលអន្ដរជាតិដែលមានមុខងារច្រើន ហើយត្រូវ បានបង្កើតឡើងដោយ អង្គការគយពិភពលោក (WCO) ។ វារួមមានក្រុមទំនិញជាច្រើន ដែលក្រុមទំនិញ នីមួយៗត្រូវបានកំណត់ដោយ លេខប្រាំំមួយឬប្រាំបីខ្ទង់ដោយរៀបតាមរចនាសម្ព័ន្ធត្រឹមត្រូវ។ |
| ប្រព្រឹត្តកម្មប្រជាជាតិដែលទទួលបានភាពអនុគ្រោះបំផុត (MFN) | នៅក្នុងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិនិងនយោបាយអន្តរជាតិ "ប្រជាជាតិអនុគ្រោះបំផុត "គឺជា ការចាត់តាំងទៅ តាមស្ថានភាពឬកម្រិតណាមួយដែលត្រូវបានព្រមព្រៀងពីរដ្ឋមួយទៅរដ្ឋមួយទៀតនៅក្នុងពាណិជ្ជកម្មអន្ដរជាតិ។ពាក្យបច្ចេកទេសនេះមានអត្ថន័យថាប្រទេសដែលត្រូវបានទទួលការចាត់តាំងត្រូវតែមានឈ្មោះទទួលយកអត្ថប្រយោជន៍ដ៍សមស្របមួយឲ្យដូច "ប្រជាជាតិអនុគ្រោះបំផុត " ដែលប្រទេសដែលចាត់តាំងបានផ្ដល់ឲ្យពិតមែន។ |
| អនាម័យនិងភូតគាមអនាម័យ (SPS) | អនាម័យនិងភូតគាមអនាម័យត្រូវបានអនុវត្តដើម្បីការពារជីវិតឬសុខភាព មនុស្ស សត្វ និងរុក្ខជាតិពីហានិភ័យ ដែលកើតចេញពីការចាប់ផ្ដើមរីករាលដាលនៃថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិតនិងជំងឺរាលត្បាតផ្សេងៗ ហើយក៍ដើម្បីការពារ មនុស្ស សត្វនិងរុក្ខជាតិពីហានិភ័យដែលអាចកើតចេញពីទំនិញដែលបាននាំចូលក្នុង ប្រទេស។ |
| របាំងបច្ចេកទេសពាណិជ្ជកម្ម (TBT) | របាំងបច្ចេកទេសពាណិជ្ជកម្មដោះស្រាយបញ្ហានីតិវិធីសម្រាប់ការសាកល្បងនិងការបញ្ជាក់ដែលសមស្របទៅនឺង បទប្បញ្ញត្តិបច្ចេកទេស (ជាកាតព្វកិច្ច)និងបទដ្ឋាន (ស្ម័គ្រចិត្ត)ដែលគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។ |
| សន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីពាណិជ្ជកម្ម និងការអភិវឌ្ឍ (UNCTAD) | សន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីពាណិជ្ជកម្មនិងការអភិវឌ្ឍន៍គឺជា សរីរាង្គសំខាន់នៃមហាសន្និបាតអង្គការ សហប្រជាជាតិដែលជួយដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗដូចជា ពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ និងការអភិវឌ្ឍន៍។ |
| អង្គការគយពិភពលោក (WCO) | អង្គការគយពិភពលោក គឺជាអង្គការអន្ដររដ្ឋាភិបាលមួយដែលដើរតួនាទីជាវេទិកាសម្រាប់ការសន្ទនា និងការផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធន៍ រវាងគណៈប្រតិភូជាតិគយនៃបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកនីមួយៗ។ |
| អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) | អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក គឺជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលមួយដែលធ្វើនិយ័តកម្មពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ក្នុងគោលបំណងសម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិឱ្យកាន់តែសេរី និងប្រសើរឡើង។ |
ប្រសិនបើអ្នកមានសំណួរណាមួយ សូមទាក់ទងមកយើងខ្ញុំ។
© ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង ឆ្នាំ២០២២
គ្រប់គ្រង និងអនុវត្តដោយលេខាធិការដ្ឋាន NTR